نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمود مجتهدی نجفی ¹
• فرهاد حمزه ²
• محمد اخباری ³

¹ دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² استادیار گروه جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین فعالیت‌کاربران درشبکه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام و کنشگری سیاسی آنان در شهرهای تهران به‌عنوان پایتخت سیاسی- اقتصادی و قم به‌عنوان پایتخت‌ فرهنگی-مذهبی کشور انجام‌شده است. این مطالعه با استفاده از روش ترکیبی شامل مطالعه کتابخانه‌ای و پیمایش با استفاده از ابزار پرسشنامه، انجام ‌شده است. اعتبار پرسشنامه با روش اعتبار صوری و پایایی آن به‌وسیله آلفای کرنباخ محاسبه‌شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کاربران عضو شبکه‌های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بالای 15 سال ساکن شهرهای تهران و قم می‌باشندکه با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران768 نفر به‌عنوان نمونه تعیین و با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان‌دهنده ارتباط معناداری بین دو متغیر میزان فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و کنشگری سیاسی کاربران می‌باشد و میزان آماره اسپیرمن در سطح معناداری95 درصد 0.24 می‌باشد. در حال حاضر و بر اساس اظهارات پاسخگویان، کاربران اقدام به‌کنشگری سیاسی متعارف می‌نمایند. بااین‌حال در صورت بسته‌شدن مجاری قانونی به‌منظورکنشگری سیاسی، می‌توان پیش‌بینی نمود که شیوه‌های غیرمتعارف کنشگری نظیر نافرمانی مدنی، اعتراضات، اعتصابات و ... از سوی کنشگران به کار بسته شود.

کلیدواژه‌ها

• شبکه اجتماعی
• فضای مجازی
• کنشگری سیاسی
• تلگرام
• اینستاگرام

عنوان مقاله [English]

Investigating the impact of social networks on the political action of users in the territorial space of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

• Mahmood Mojtahedi Najafi ¹
• Farhad Hamzeh ²
• Mohammad Akhbari ³

¹ Ph.D. student of Political Geography, Department of Political Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Department of Political Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department of Political Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of investigating the relationship between the activity of users in Telegram and Instagram social networks and their political activism in the cities of Tehran as the political-economic capital and Qom as the cultural-religious capital of the country. This study was carried out using a combined method including library study and survey using a questionnaire tool. The validity of the questionnaire was calculated by the face validity method and its reliability by Cronbach's alpha. The statistical population of this research is all members of Telegram and Instagram social networks over 15 years of age who live in Tehran and Qom, and 768 people were selected as a sample using Cochran's sampling formula and using cluster sampling. were selected The results of this research show a significant relationship between the two variables of activity in social networks and political activism of users, and the Spearman statistic at the 95% significance level is 0.24. Currently and based on the statements of the respondents, users are doing conventional political activism. However, if legal channels are closed for political activism, it can be predicted that unconventional methods of activism such as civil disobedience, protests, strikes, etc. will be used by activists.

کلیدواژه‌ها [English]

• Social network
• virtual space
• political activism
• Telegram
• Instagram