نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین ربیعی ¹
• رسول محمودزاده بالوند ²
• هوشمند زارعی دارامرودی ³

¹ دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

² دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

کشورها با استفاده از پدیدهها و عوامل گوناگون تلاش میکنند تا حوزه نفوذ خود را افزایش دهند. گسترش حوزه نفوذ در خارج از مرزهای یک کشور معمولاً از نشانه های قدرتمندی آن کشور محسوب شده و به همین خاطر کشورها، به‌ویژه قدرت‌های منطقه ای علاقه مندند که از طریق عوامل و متغیرهای مختلف، در فضاهای پیرامونی خود به نقش آفرینی بپردازند. در این میان یکی از این متغیرها، عامل مذهب است. با توجه به نقش اساسی مذهب در زندگی بشر که امروزه آنرا به یکی از مؤلفه های زیر بنایی هویت انسانها تبدیل کرده است. رقابت‌های گستردهای میان ایران و عربستان در عرصه های ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک، ایدئولوژی و ژئوکالچر شاهد هستیم. این دو کشور مهم ترین بازیگران منطقه خاورمیانه و حوزه خلیج‌فارس به شمار می آیند. از این رو در عرصه میدان رقابت یمن، وجود تعلق های ژئوپلتیک بین ایران و شیعیان یمن به نوعی ناظر بر مکمل های فضایی و جغرافیایی مفروض در ماورای مرزها می باشد که بهلحاظ ساختاری از تجانس برخوردار بوده و بهلحاظ کارکردی تأمین کننده نیازها و کاستی های یک کشور محسوب می شوند. بنابراین وجود رقابت های ژئوپولیتیک ایدئولوژیک بین ایران و عربستان در یمن و دیگر کشورها در صورت ایجاد دولتهای همسو با گرایشات ایدئولوژیک هر کدام از دو رقیب باعث افزایش قدرت مانور و انفعال طرف مقابل در در صحنه منطقه ای خواهد شده. پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که شیعیان یمن چه نقشی در رقابتهای ژئوپولیتیک منطقه ای بین ایران و عربستان خواهند داشت. بدین منظور با استفاده از اسناد و اطلاعات گردآوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی محتوا به بررسی روابط متغیرهای مورد نظر پرداخته شدهاست.

کلیدواژه‌ها

• ژئوپلیتیک
• رقابت
• شیعه
• یمن
• عربستان
• جمهوری اسلامی ایران

عنوان مقاله [English]

The position of Shiites in Yemen in the geopolitical relations between the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia

نویسندگان [English]

• Hossein Rabii ¹
• rasoul mahmoodzadeh ²
• Hoshmand zarei daramrodi ³

¹ Kharazmi University of Tehran

² Political Geography

³ Shahid Beheshti University of Tehran

چکیده [English]

Countries try to increase their sphere of influence by using various phenomena and factors. Expanding the sphere of influence outside the borders of a country is usually considered as a sign of that country's strength, and for this reason, countries, especially regional powers, are interested in playing a role in their surrounding spaces through various factors and variables. In the meantime, one of these variables is the factor of religion. . We are witnessing extensive competitions between Iran and Saudi Arabia in the fields of geopolitics, geoeconomics, ideology and geoculture. Therefore, in the field of Yemeni competition, the existence of geopolitical relations between Iran and the Yemeni Shiites is in a way an observation of the spatial and geographical complements assumed beyond the borders, which are structurally homogeneous and functionally considered to provide the needs and shortcomings of a country. Therefore, the existence of ideological geopolitical competition between Iran and Saudi Arabia in Yemen and other countries, if governments aligned with the ideological tendencies of each of the two competitors are created, it will increase the power of maneuver and passivity of the other side in the regional scene. The current research seeks to answer the question of what role Yemen's Shiites will play in the regional geopolitical competition between Iran and Saudi Arabia. For this purpose, by using the collected documents and information and descriptive-analytical method of the content, the relationship of the desired variables has been examined.

کلیدواژه‌ها [English]

• geopolitics
• competition
• Shi&rsquo
• a
• Yemen
• Saudi Arabia
• Islamic Republic of Iran