نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه افسری امام حسین(ع)، تهران، ایران

چکیده

جلال آل­احمد به شهادت داستان­ها، مقالات و رفتار سیاسی­ اش، همواره با مسائل ایران درگیر بوده و همراه با دلمشغولی مداوم نسبت به فرهنگ، سیاست، اقتصاد و جامعه ایران، «درد ایران» و دغدغه وضعیت حال و آینده ایرانیان داشته است. آل احمد زندگی پرتلاطم و اندیشه رو به تکامل و متحولی داشته که در آثار گوناگون وی نمود یافته است و با نگاهی تاریخی به سیر زندگی و آثارش قابل بررسی می­باشد. او در محیط مذهبی متولد، در فضای مذهبی به بلوغ و در جوانی از مذهب گسست و به حزب مارکسیست توده پیوست. در ادامه راه به سوسیالیسم گرایش پیدا کرد و بعد عضو حزب نیروی سوم شد، چشمداشتی هم به جریان ملی دکتر مصدق داشت. ولی بعد از کودتای 28 مرداد 1332 در خود فرو رفت و به دنبال گمشده خود می­گشت تا اینکه سرانجام با انتشار آثاری همچون «غرب­زدگی»، «خسی در میقات» و «در خدمت و خیانت روشنفکران» و پیوستن او به اندیشه کلیت اسلام و دفاع از خون شهیدان 15 خرداد 1342، نشان داد که راه نجات را یافت و از ماکسیسم و سوسیالیسم برای همیشه گسست. آل­احمد تا هنگام مرگ از اسلام در برابر غرب­گرایی رژیم شاه دفاع نمود، اگر چه بازگشت او به اسلام بیش­تر از آن که جنبه مذهبی داشته باشد جنبه سیاسی داشت، او ریشه­ های فرهنگ و پیوند مردم ایران را در اسلام یافته بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Jalal Al-e Ahmad; From nowhere to return to the roots

نویسنده [English]

  • Ali Jan Moradi Joo

Assistant Professor of Political Science, Imam Hossein (AS) Military University, Tehran, Iran

چکیده [English]

According to his stories, articles and political behavior, Jalal Al-Ahmad has always been involved with Iranian issues and with his constant concern for Iranian culture, politics, economy and society, "Iran's pain" and concerns about the current and future situation of Iranians. had. Al-Ahmad had a turbulent life and an evolving and evolving thought that has been reflected in his various works and can be examined with a historical look at the course of his life and works. Born in a religious environment, he grew up in a religious environment and in his youth he left religion and joined the Tudeh Marxist Party. He later turned to socialism and later became a member of the Third Force Party, which had an outlook on Dr. Mossadegh's national current. But after the coup d'état of 28 August 1332, he sank into himself and sought his lost until he finally published works such as "Westernization", "Khesi Dar Miqat" and "In the service and betrayal of intellectuals" and he joined the idea. The totality of Islam and the defense of the blood of the martyrs on June 6, 1963, showed that it found the way of salvation and broke away from Maxism and socialism forever. Al-Ahmad defended Islam against the Shah's Westernism until his death. Although his return to Islam was more political than religious, he traced the roots of Iranian culture and culture to Islam. Had found.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jalal al-Ahmad
  • Westernization
  • Return to Self
  • Intellectuals
  • Tudeh Party
  • آجودانی، لطف الله (1386). روشنفکران ایران در عصر مشروطه، تهران: اختران.
  • آل­احمد، جلال (1356). جزیره خارک؛ دُرّ یتیم خلیج، چ 4، تهران: امیرکبیر.
  • آل­احمد، جلال (1357/الف). از رنجی که می بریم، تهران: امیرکبیر.
  • آل­احمد، جلال (1357/ب). کارنامه سه ساله، چ 3، تهران: رواق.
  • آل­احمد، جلال (1376). در خدمت وخیانت روشنفکران، چ 3، تهران: فردوس
  • آل­احمد، جلال (1382). غرب زدگی، چ 4، تهران: فردوس.
  • آل­احمد، جلال (1383). خسی در میقات، چ 10، تهران: فردوس.
  • آل­احمد، جلال (1388). یک چاه و دو چاله و مثلاً شرح احوالات، چ 3، تهران: فردوس.
  • آل­احمد، شمس (1387). «جستارهای در تعامل و تقابل آل­احمد و روشنفکران»، در گفتگوی یادآور با شمس آل­احمد، مجله یادآور، شماره 3(مهر و آبان).
  • بروجردی، مهرزاد (1377). روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمه جمشید شیرازی، تهران: فروزان.
  • پارسانیا، حمید (1389). حدیث پیمانه، قم: نشر معارف.
  • پارسانیا، حمید، خائفی، منصوره (1391). «تجربه روشنفکری جلال آل­احمد و گشودن راه برای رسیدن به معیارهای خودی»، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال سوم، شماره 2(بهار).
  • چهرآزاد، سعید (1398). «وانموده های سیاستگذارانۀ پسا دفاع مقدس در حیطه روابط خارجی ایران»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 4، صص 127-144.
  • خامه­ای، انور (1387). «آل­احمد، حزب توده و اندیشه انشعاب»، در گفتگوی یادآور با دکتر انور خامه­ای، مجله یادآور، شماره 3(مهر و آبان).
  • خدابخشی، لیلا؛ ازغندی، علیرضا و هرمیداس باوند، داوود (1398). «بررسی مقایسه‌ای راهبرد ایران و عربستان در بحران سوریه با تکیه بر نظریۀ نوواقع‌گرایی»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 3، صص 21-47.
  • خلیلی، رضا (1383). «غرب زدگی و هویت؛ جلال آل­احمد و پاسخ به پرسش عقب ماندگی»، فصلنامه مطالعات ملی، سال پنجم، شماره 4(زمستان).
  • زرشناس، شهریار (1387). نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران، ج 2، تهران: کتاب صبح.
  • زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29، صص 187-206.
  • عبدالکریمی، بیژن (1390). «جلال آل­احمد؛ غرب زدگی و ضرورت بازگشت به سنت»، فصلنامه حکمت و فلسفه، سال هفتم، شماره 3، پاییز.
  • علی پور گسکری، بهناز (1389). «اندیشه جلال آل­احمد در آیینه داستان هایش»، کتاب ماه ادبیات، شماره 158(آذر).
  • قاضیان، حسین (1386). جلال آل­احمد و گذار از سنت به تجدد، تهران: کویر.
  • کاتوزیان، محمدعلی (1368). خاطرات سیاسی خلیل ملکی، تهران: انتشار.
  • کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان، صص 140-119.
  • مرکز بررسی اسناد تاریخی (1371). آل­احمد به روایت اسناد ساواک، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
  • منصف، مصطفی (1382). «جلال، مردی در راه»، کیهان فرهنگی، شماره 203(شهریور).
  • میرزایی، حسین (1382). جلال اهل قلم (زندگی، آثار و اندیشه‌های جلال آل­احمد)، تهران: سروش.
  • میر­سپاسی، علی (1385). تأمل در مدرنیته ایرانی (بحثی درباره گفتمان های روشنفکری و سیاست مدرنیزاسیون در ایران)، ترجمه جلال توکلیان، چ 2، تهران: طرح نو.
  • نامی، داوود (1384). «اندیشه های سیاسی جلال آل­احمد»، ماهنامه حافظ، شماره 25(اسفند).
  • نبوی، نگین (1388). روشنفکران و دولت در ایران، ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه.
  • نصیری، سوناز (1398). «نقش قدرت نرم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی عراق)»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 9، شماره 1، صص 265-287.
  • وحدت، فرزین (1385). رویارویی فکری ایران با مدرنیت، تهران: ققنوس.