نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا زارعی محمودآبادی ¹
• مهناز فرهمند ²

¹ دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه یزد، یزد، ایران

² دانشیار جامعه شناسی دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

بررسی قلمرو دین و نقش اجتماعی آن، از دیرباز در حوزه های مختلف علمی در کانون توجه بوده است. عرفی شدن یکی از مفاهیم مهم در عرصه جامعه شناسی دین است. برخی چنین استدلال می کنند که عرفی شدن آیندۀ  حتمیِ تمامی جوامع در حال توسعه است. در ایران نیز که دارای ساختاری درهم تنیده با دین است، این بحث همواره اهمیت اساسی داشته است. در این مقاله، با استفاده از روش اسنادی، روند شکل گیری و نتایج عرفی شدن در دوره سلسله پهلوی و دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بررسی شد. نتایج حاکی از توجه زیادِ حکومت پهلوی به سیاست عرفی شدن و تلاش برای گسترش آن در تمام حوزه ها است که در نهایت شاهدِ شکست سیاست های عرفی شدن و پیدایش جنبش انقلابی از درون اعتراضات مردمیِ مبتنی بر گفتمان اسلامی هستیم. در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز باتوجه به عمق و دلبستگی ایرانیان به دین و اسلام، شاهد یک مسیر تلفیق در جامعه هستیم که راه حل آن، تلاش در جهت تلفیق نظری و عملی دین و وضعیت مدرن است.

کلیدواژه‌ها

• دین
• عرفی شدن
• انقلاب اسلامی
• رضاشاه
• محمدرضا شاه

20.1001.1.27835200.1400.2.2.4.7

عنوان مقاله [English]

The process of secularization in Iran from the Pahlavi period to the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

• Alireza Zarei Mahmoudabadi ¹
• Mahnaz Farahmand ²

¹ PhD student in Sociology, Yazd University, Yazd, Iran

² Associate Professor of Sociology, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

The study of the realm of religion and its social role has long been in the spotlight in various scientific fields. Secularization is one of the most important concepts in the field of sociology of religion. Some argue that secularization is the inevitable future of all developing societies. In Iran, which has a structure intertwined with religion, this issue has always been of fundamental importance. In this article, using the documentary method, the formation process and the results of secularization in the Pahlavi dynasty and the period after the victory of the Islamic Revolution were studied. The results show that the Pahlavi government paid much attention to the policy of secularization and tried to expand it in all areas, which ultimately saw the failure of secularization policies and the emergence of a revolutionary movement through popular protests based on Islamic discourse. In the period after the victory of the Islamic Revolution, due to the depth and attachment of Iranians to religion and Islam, we are witnessing an integration path in society, the solution of which is to try to integrate religion and the modern situation theoretically and practically.

کلیدواژه‌ها [English]

• Religion
• secularization
• Islamic Revolution
• Reza Shah
• Mohammad Reza Shah