نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی هنرمند ¹
• حجت الله ابراهیمیان ²

¹ دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

² استادیار، گروه حقوق عمومی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

چکیده

مجلس شورای اسلامی در وضع مقررات می تواند در عموم مسائل با توجه به حدود مقرر در قانون اساسی که در اصل هفتاد و یکم به آن اشاره شده است مقرره صادر کند و از جایگاه رفیعی در نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام دموکراسی برخوردار است. اما با توجه به اعمال صلاحیت تقنینی از سوی مجلس شورای اسلامی، در بیشتر مواقع در سال های اخیر و وضعیت فعلی ایران با چالش هایی از قبیل؛ شفاف نبودن تفویض اختیار قانون گذاری، تعدد نهادهای قانون گذار و تصمیم ساز، عدم تعیین سلسه مراتب هنجارهای حقوقی، عدم امکان نظارت مجلس بر قوانین مصوب شوراهای عالی و... مواجه بوده است. سوال اصلی پژوهش آنست که؛ راهکارهای رفع چالش های اِعمال صلاحیت مجلس شورای اسلامی در چارچوب روابط سیاسی مجلس با دولت و سایر نهادهای تصمیم ساز کدام هستند؟ فرضیه اصلی پژوهش اینست که؛ مجلس شورای اسلامی در مواجهه با دولت و سایر نهادهای تصمیم ساز یا در مواردی که اختیار تفویض اختیار مطابق قانون اساسی دارد، در جهت تعامل در صدد تصویب قوانین مناسب و غیر متعارض و در راستای پیشگیری از تورم قوانین باید اقدام کند. نوشتار حاضر ضمن بررسی چالش های موجود در اعمال صلاحیت تقنینی مجلس شورای اسلامی به وجود ابهام‌هایی چند در راهکارهای برون رفت از چالش های اساسی صلاحیت تقنینی مجلس، پرداخته و با شفاف ساختن ابعاد چالش ها و مصادیق آن جهت خروج از محدودیت های تقنینی مجلس و شفافیت سلسه مراتب هنجارهای حقوقی راهکارهای متناسب ارائه داده است.

کلیدواژه‌ها

• صلاحیت
• چالش
• صلاحیت تقنینی
• مجلس شورای اسلامی

20.1001.1.27835200.1402.4.3.5.4

عنوان مقاله [English]

Sociological analysis of the relationship between the government and other decision-making institutions with the parliament in order to overcome the basic legislative challenges

نویسندگان [English]

• mehdi honarmand ¹
• Hojjatullah Ebrahimian ²

¹ PhD student, Department of Public Law, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.

² Assistant Professor, Department of Public Law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Qom

چکیده [English]

But according to the exercise of legislative authority by the Islamic Council, in most cases in recent years and the current situation of Iran with challenges such as; The non-transparency of the delegation of legislative authority, the multiplicity of legislative and decision-making institutions, the lack of determination of the hierarchy of legal norms, the impossibility of the Parliament's supervision over the laws approved by the Supreme Councils, etc., have been faced. The main research question is that; What are the solutions to solve the challenges of applying the jurisdiction of the Islamic Council in the framework of political relations between the parliament and the government and other decision-making institutions? The main hypothesis of the research is that; In the face of the government and other decision-making institutions or in cases where it has the authority to delegate according to the constitution, the Islamic Council must act in order to interact in order to approve appropriate and non-conflicting laws and in order to prevent the inflation of laws. While examining the challenges in the exercise of the legislative authority of the Islamic Council, this article deals with the existence of several ambiguities in the ways out of the challenges of the exercise of the legislative authority of the Parliament, and by clarifying the dimensions of the challenges and their examples in order to get out of the legislative limitations of the Parliament and transparency. The hierarchy of legal norms provides appropriate solutions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Jurisdiction
• challenge
• legislative jurisdiction
• Islamic Council