نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
2 دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
چکیده
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای شکل‌گیری، با ناآرامی‌های خشونت‌آمیز متعددی، مواجه بوده است. در این میان ناآرامی‌های پاییز 1401 در ابعاد مختلف، از حیث فضا، چینش، گونه‌شناسی، حضور طبقات و دامنه آن و به‌طورکلی در ماهیت و در شکل، با ناآرامی‌های قبلی متفاوت بود. بر این اساس در پی پاسخ‌گویی به این پرسش هستیم که چه عواملی در وقوع ناآرامی-های 1401 موثر بوده است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می‌شود که ناآرامی‌های پاییز 1401ش، هر چند واجد صبغه‌ای فرهنگی و روانی بود؛ ولی نقش عوامل زمینه‌ای در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی در تسریع‌بخشی به آن را نمی-توان نادیده گرفت. یافته های این جستار که با روشی توصیفی‌ـ تحلیلی و استعانت ممکن از نظریه محرومیت نسبی سامان یافته است نشان می‌دهد که ناآرامی‌های خشونت‌آمیز بعد از انقلاب، از حیث گونه‌شناسی مشتمل بر یکی از اشکال سیاسی، اقتصادی و یا فرهنگی بوده است. اما در ناآرامی‌های خشونت آمیز 1401، آمیزه‌ای از عواملی با صبغۀ فرهنگی، سیاسی و روانی نظیر: مقایسه اجتماعی و انتظارات برآورده نشده، موضوعات مربوط به زنان، گسترش چشمگیر فعالیت‌های مجازی، در کنار عوامل زمینه‌ای، همچون عدم امکان برگزاری تجمعات مسالمت‌آمیز، گسل‌های نسلی، قومی و جنسیتی، آسیب‌پذیرشدن اقتصاد، رویه‌های ناسالم اداری، تنش‌های آبی دهه اخیر، ژئوپولتیک ناامن ایران و کمپین فشار حداکثری، زمینه را برای ظهور این ناآرامی‌ها فراهم ساخت.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Sociological analysis of violent riots in the fall of 2023
نویسندگان [English]
- mohammad jamiri 1
- Mohammad Keshavarz Beyzaei 2
1 Member of the academic staff of the Department of Islamic Studies, Bushehr University of Medical Sciences
2 Bushehr University
چکیده [English]
The Islamic Republic of Iran got indulged in so many riots and turbulences from the time of its establishment. Among others, the riots and turbulences of the autumns 1401 was somehow different from the previous ones in the aspects such as its atmosphere, arrangement, typology, participation of social classes, its domain and more generally in its essence and form. Based on this fact, we want to answer this question: What are the effective factors in outbreak of those riots and turbulences of autumn 1401? In answering this question, this hypothesis is mentioned, thought this one has cultural and psychological backgrounds, but the contextual factors had their roles in the areas such as politic, economic and geography and accelerated that process. The findings of this have been arranged by a descriptive-analytic method and relative deprivation theory and indicate that the riots and turbulences after Islamic Revolution include one of political, economic and cultural forms in its typological aspects. But, the turbulences and riots of autumn 1401 the mixture of cultural, political and psychological factors such as social analogy and unrealized expectancy, issues of women, considerable deployment of virtual actuality as well as the other factors such as impossibility of holding a peaceful gathering, the differences between generations, races and genders, vulnerability of the economics, the erroneous official process, the recent marine tensions, unsecured geopolitics of Iran and the campaign of maximum pressure paved the way for appearance of those turbulences and riots
کلیدواژه‌ها [English]
- Islamic Republic of Iran
- Typology of Riots
- Relative Deprivation
- Turbulences
- Turbulences of Autumn
)