حسن خورشیدی آباد شاپوری؛ منوچهر توسلی نائینی؛ سید محمدصادق احمدی
دوره 3، شماره 4 ، اسفند 1401، ، صفحه 233-252
چکیده
مسئله مشارکت سیاسی در جوامع بشری، یک مسئله عام و فراگیر است و کمتر روزی را میتوان یافت که در رسانههای جمعی، مطبوعات و حتی گفتگوهای روزمره حرفی از حقوق بشر و مشارکت مردم ...
بیشتر
مسئله مشارکت سیاسی در جوامع بشری، یک مسئله عام و فراگیر است و کمتر روزی را میتوان یافت که در رسانههای جمعی، مطبوعات و حتی گفتگوهای روزمره حرفی از حقوق بشر و مشارکت مردم در سرنوشت دولتها در میان نباشد. در ایران نیز بهویژه پس از انقلاب اسلامی مشارکت سیاسی بهخصوص رفتار رأیدهی، از توجه شایانی برخوردار گردید. در ساختار سیاسی و حقوقی ایران در قالب اصول قانون اساسی و همچنین قوانین حوزه حقوق عمومی در بخش های مختلف ابزارهای تحقق مشارکت سیاسی با محدودیت هایی پذیرفته شده است. لذا هدف این مقاله تحلیل و واکاوی جایگاه مشارکت سیاسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا با استفاده از روش کتابخانه ای به بیان شاخصهای مشارکت سیاسی و ساز و کارهای آن در قانون اساسی و همچنین به بررسی انتخابات به عنوان یکی از مؤلفههای مشارکت سیاسی در قانون اساسی پرداخته شد. بررسی ها حاکی از این است که؛ قانون اساسی جمهوری اسلامی بهعنوان اصلیترین سند تضمین حقوق و آزادیها به طور صریح یا ضمنی نقش مشارکت سیاسی مردم را به عنوان یک حق برای آنها برمیشمرد و حدود آن را تعیین می کند. نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی آن بارأی مردم ایجادشده است و در عین حال انتخاب رهبر به صورت غیرمستقیم و انتخاب رئیسجمهور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شرکت در همهپرسیها تجلی حضور و مشارکت سیاسی عموم مردم ازجمله همه اقلیتها و قومیتها در امر اداره حکومت، مشارکت در پیشبرد امور کشور است.