Document Type : Original Article

Author

Assistant Professor and Faculty Member of the Department of Law and Social Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran

Abstract

Individual and social freedoms form an important part of human rights standards. In the Constitution of the Islamic Republic of Iran, various examples of individual and social rights and freedoms have been discussed. The purpose of this article is to examine this important question: What are the sociological grounds of individual and social freedoms in the Constitution of the Islamic Republic of Iran and the sociological reasons for the limitations of these freedoms? The following article is descriptive and analytical and has investigated the mentioned question using the library method. The findings indicate that the developments of the constitutional revolution and the specification of individual and social freedoms in the constitutional amendment are among the sociological fields of individual and social freedoms in the constitution of the Islamic Republic of Iran. During this period, as a result of various factors, including Iran's interaction with the outside world, important measures were taken to limit the king's power, and at the same time, the public's desire and will, including individual and social rights and freedoms, were taken into consideration.

Keywords

آبراهامیان، یرواند(1377). ایران بین دو انقلاب درآمدی برجامعه شناسی ایران معاصر، ترجمه احمدگل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی ولیلایی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
احمدی طباطبائی، محمدرضا(1388). حقوق شهروندی با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رهیافت انقلاب اسلامی، 3(8): 3-18.
افتخار زاده، محمود(1401). بهشتی این‌گونه بود- این‌گونه گفت- این‌گونه خواست، چاپ اول، قم: نشر قدس و نشر معراج.
افروغ، عماد(1380). نگرش دینی و انتقادی به مفاهیم عمده سیاسی، چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگ و دانش.
باقرزاده، محمدرضا(1395). امکان‌سنجی دورهای شدن حاکمیت سیاسی در قانون اساسی، سیاست متعالیه، 4(12): 65-82.
البرزی ورکی، مجید(1389). حقوق بشردوستانه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات حقوق خصوصی، 40(1): 21-40.
پورحسین، مهدی(1385). مهار قدرت سیاسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. جلد سوم، چاپ اول، تهران: نشر عروج.
حسینی بهشتی، محمدحسین(1390). مبانی نظری قانون اساسی، چاپ چهارم، تهران: بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید بهشتی.
حسینی نیک، سید عباس(1388). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: نشر مجد.
خلیلی، محسن(1379). مقایسه مسئله تفسیر در دو قانون اساسی مشروطیت و جمهوری اسلامی ایران، پژوهشنامه متین، 2(4): 131-182.
خمینی، روح‌الله(1378). صحیفه امام، جلد چهارم، چاپ سوم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
دبیرنیا، علیرضا(1397). جمهوریت و اسلامیت در قانون اساسی ایران؛ حاکمیت دوگانه یا واحد، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 22(3): 83-104.
رحمانی تیرکلایی، حسین(1400). زمینه‌های ارتقاء کارکردهای سیاسی انقلاب اسلامی در جامعه، جامعه شناسی سیاسی انقلاب اسلامی، 2(4): 187-204.
رحیمی، مصطفی(1357). قانون اساسی ایران و اصول دموکراسی، چاپ اول، تهران: نشر امیرکبیر.
رسایی نیا، ناصر(1375). قانون اساسی با آخرین اصلاحات و تغییرات، چاپ اول، تهران: نشر سمن.
روسو، ژان ژاک(1397). قرارداد اجتماعی، ترجمه مرتضی کلانتریان، چاپ دهم، تهران: نشر آگه.
سالوین ‌شاپیرو، ‌جان(1385). ‌لیبرالیسم (معنا و تاریخ آن)، ترجمه محمد‌سعید‌ حنایی، چاپ دوم، تهران: ‌انتشارات ‌مرکز.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر(1377). آزادی‌های عمومی و حقوق بشر، چاپ دوم، تهران: نشر دانشگاه تهران.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر(1396). حقوق اساسی، چاپ هفدهم، تهران: نشر میزان.
علی‌ بابایی،‌ غلامرضا(1382). فرهنگ سیاسی آرش، چاپ سوم، تهران: ‌انتشارات آشیان.
علیزاده، عبدالرضا و کاویانی، محمدهادی(1390). حق امنیت فردی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات حقوق خصوصی، 41(5): 257-272.
عمید زنجانی، عباسعلی(1377). فقه سیاسی، جلد اول، چاپ دوم، تهران: نشر امیرکبیر.
عمید زنجانی، عباسعلی(1387). حقوق اساسی (مبانی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران)، چاپ اول، تهران: نشر مجد.
فرح روز، غلام‌رضا(1386). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران همراه با فرازهایی از وصیت‌نامه امام خمینی(ره)، چاپ اول، تهران: نشر اشجع- میکائیل.
قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل(1383). حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ دوازدهم، تهران: نشر میزان.
گرجی ازندریانی، علی‌اکبر(1399). بازنگری قانون اساسی، چاپ اول، تهران: نشر نگاه معاصر.
مدنی، سید جلال‌الدین(1376). کلیات حقوق اساسی، چاپ دوم، تهران: نشر پایدار.
مدنی، سید جلال‌الدین(1379). حقوق اساسی و نهادهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم، تهران: نشر پایدار.
مرادی جو، علی جان(1399). تحولات و چالش‌های سیاسی طبقه متوسط جدید در جمهوری اسلامی ایران، جامعه شناسی سیاسی انقلاب اسلامی، 1(3): 35-69.
مصباح یزدی، محمدتق(1394). حقوق فردی، چاپ اول، قم: نشر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مطهری، مرتضی(1372). پیرامون انقلاب اسلامی، چاپ نهم، تهران: انتشارات صدر.
مظهری، محمد و قاسم‌آبادی، مرتضی(1399). نگرشی بر آزادی احزاب سیاسی و محدودیت‌های موجه بر آن از منظر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی بر اسناد بین‌المللی حقوق بشر و قوانین اساسی برخی کشورها، پژوهش‌های حقوقی، 15(41): 261-281.
منصور، جهانگیر(1390). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون اساسی مصوب 1358 و تغییرات و تتمیم قانون اساسی مصوب 1368، چاپ اول، تهران: نشر دوران.
مورگنتا، ‌هانس. جی(1389). ‌سیاست میان ملت‌ها، ترجمه ‌حمیرا ‌مشیر ‌زاده، چاپ اول، تهران: ‌انتشارات ‌دفتر ‌مطالعات ‌سیاسی ‌و ‌بین‌المللی.
میرزا صالح، غلامحسین(1383). متن کامل مذاکرات نخستین مجلس شورای ملی توسعه‌ی سیاسی ایران در ورطه سیاست بین‌الملل، چاپ اول، تهران: نشر مازیار.
نباتیان، محمد اسماعیل و بیرامی اوغول بیگ، میلاد(1400). ارزیابی استقلال فرهنگی در برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، جامعه شناسی سیاسی انقلاب اسلامی، 2(4): 123-142.
هاشمی، سید محمد(1382). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ پنجم، تهران: نشر میزان.
هدایت نیا گنجی، فرج‌الله(1382). اندیشه‌های حقوقی شهید بهشتی، چاپ اول، تهران: نشر مؤسسه فرهنگـی دانـش و اندیشه‌ی معاصر.
وطن‌دوست، ‌غلامرضا(1377). ساختار قدرت و اوضاع اجتماعی اقتصادی ایران در دوره ناصری و مظفری، ‌شناخت، 14(28): 180-199.
یزد خواستی، ‌بهجت و ‌اسماعیلی، ‌علی(1387).‌ آسیب‌شناسی جنبش مشروطیت (تحلیل تطبیقی مبانی فکری نهضت مشروطیت با انقلاب اسلامی)، انقلاب اسلامی، 16(45): 135-158.