هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تأثیر عوامل محیطی-ایدئولوژیکی و قرائت دینی بر خوانش متفاوت از مفهوم حقوق زنان در اندیشه گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی و نواندیشان دینی پس از انقلاب اسلامی بر مبنای نظریه کوئنتین ...
بیشتر
هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تأثیر عوامل محیطی-ایدئولوژیکی و قرائت دینی بر خوانش متفاوت از مفهوم حقوق زنان در اندیشه گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی و نواندیشان دینی پس از انقلاب اسلامی بر مبنای نظریه کوئنتین اسکینر است. از همین رو سوالی که مطرح میشود عبارت است از اینکه «اختلاف آراء اندیشمندان فقه محور و نواندیشان دینی در خصوص جایگاه اجتماعی زنان از چه عاملی نشأت گرفته است؟» نتایج حاصل از تحقیق که با روشی توصیفی-تحلیلی و آزمون نظریه با مورد بدست آمده است، نشان میدهد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با ورود به عرصه عملی سیاست و بخصوص از دهه هفتاد، با مسائل جدیدِ علمی، آراء سیاسی تازه و روشهای نوینِتفسیرِ متون دینی روبرو شدیم. یکی از جریانهایی که برای تفسیر متون دینی از روشهای جدید استفاده کرد جریان نواندیشی دینی است. این جریان با اتخاذ روش هرمنوتیک، دین را به گونهای تفسیر نمود که قابلیت پذیرش حقوق زنان، آنگونه که امروزه بیان میشود و متناسب با عصر کنونی است را داشته باشد، تا به زعم خود کرامت زنان متناسب با شرایط روز حفظ گردد و از بیعدالتی نسبت به آنها جلوگیری شود. همزمان با آنها، گفتمان فقاهتی، با تأکید بر روش فقهی و سنتی عالمان دینی، به حفظ جایگاه دین در حوزه مسائل اجتماعی جهت تأمین سعادت ابدی انسانها میاندیشید. آنها در همین راستا، فهم فقه محورانه از دین را ضروری میدانند. به باور این گفتمان، حقوق محوله به زنان در جوامع اسلامی، برخاسته از فطرت آنها است و تنها با استناد به چهارچوب احکام اسلامی-فقهی قابل فهم است.